Bu yazımızda IMO yani tehlikeli madde nedir, kaç sınıftan oluşur gibi sorulara yanıt vermeye çalıştık. Tehlikeli maddeler, insan ve çevre sağlığı, güvenlik, diğer ürünlere zarar verme ihtimali açısından ilk adımdan varış noktasına kadar depolama ve taşıma süreçlerinde özel önlemler alınması gereken maddelerdir. Tehlikeli maddeler katı, sıvı ve gaz formda olup patlayıcı, zehirleyici, aşındırıcı, boğucu özellikler gösteren maddelerdir.
Tehlikeli maddelerin denizde taşıma yapan gemiler tarafından taşınması International Convention for the Safety of the Life at Sea (SOLAS) ve International Convention for the Prevention of pollution from Ships (MARPOL) tarafından düzenlenmektedir. Tüm taşıma tipleri içinse (deniz, hava, tren, kara ve iç su yollarıyla taşıma) tehlikeli maddelerin sınıflandırılması ve risk tanımları da UNITED NATIONS Committee of Experts on the Transport of Dangerous Goods (UN) tarafından yapılmaktadır.
Tehlikeli madde sınıfları dokuza ayrılmaktadır;
Sınıf 1: Patlayıcılar
Patlayıcı maddeler, kimyasal reaksiyonun bir sonucu olarak hızla tutuşabilme veya patlayabilme kabiliyetine sahip olan malzemeler veya maddelerdir.
Sınıf 1.1: Kitle Halinde ve Birden Patlayanlar
Kütle patlaması tehlikesi olan patlayıcılardan oluşur. Bir kütle patlaması hemen hemen tüm yükü anında etkiler.
Sınıf 1.2: Parça Fırlatan Fakat Kitle Halinde Patlamayanlar
Parça fırlatma tehlikesi olan ancak kitle halinde patlama tehlikesi olmayan maddelerVE nesnelerden oluşur.
Sınıf 1.3: Alevli Patlayanlar
Yangın tehlikesi olan ve ya küçük bir patlama tehlikesi ya da küçük bir yansıtma tehlikesi olan ya da her ikisi de kitlesel patlama tehlikesi olmayan patlayıcılardan oluşur.
Sınıf 1.4: Düşük Zarar Veren Patlayıcılar
Küçük bir patlama tehlikesi gösteren patlayıcılardan oluşur. Patlayıcı etkiler büyük ölçüde ambalaj ile sınırlıdır ve kayda değer boyut veya aralıktaki parçaların izdüşümü beklenemez. Harici bir yangın, paketin neredeyse tüm içeriğinin hemen hemen anında patlamasına neden olmamalıdır.
Sınıf 1.5: Patlaması Zor Fakat Kitle Halinde Patlayabilenler
Çok duyarsız patlayıcılardan oluşur. Bu bölünme, kitle patlama tehlikesi olan ancak o kadar duyarsız olan maddelerden oluşur; normal taşıma koşulları altında yanma veya patlamaya geçiş olasılığı çok azdır.
Sınıf 1.6: Patlaması Zor ve Kitle Halinde Patlama Tehlikesi Olmayanlar
Kitlesel patlayıcı tehlikesi olmayan aşırı derecede duyarsız eşyalardan oluşur.
Sınıf 2: Gazlar
Sınıf, sıkıştırılmış gazları, sıvılaştırılmış gazları, çözünmüş gazları, soğutulmuş sıvılaştırılmış gazları, bir veya daha fazla gazın diğer sınıfların bir veya daha fazla madde buharı ile karışımlarını, bir gaz ve aerosolle yüklü maddeleri kapsamaktadır.
Sınıf 2.1: Yanıcı Gazlar
20 ° C (68 ° F) veya daha düşük ve 101.3 kPa (14.7 psi) basınçta (20 ° C (68 ° F) kaynama noktasına sahip bir malzeme olan bir gaz olan herhangi bir malzemeden 454 kg (1001 lbs) veya 101.3 kPa’da (14.7 psi)) daha az olan:
- Hava ile hacme göre yüzde 13 veya daha az bir karışımda iken 101.3 kPa’da (14.7 psi) tutuşabilir; veya
- Alt sınırdan bağımsız olarak en az yüzde 12 hava ile 101.3 kPa’da (14.7 psi) yanıcı bir aralığa sahiptir.
Sınıf 2.2: Yanıcı ve Zehirli Olmayan Gazlar
Bu bölüm sıkıştırılmış gaz, sıvılaştırılmış gaz, basınçlı kriyojenik gaz, çözelti içinde sıkıştırılmış gaz, asfiksi gaz ve oksitleyici gaz içerir. Yanıcı olmayan, gözeneksiz basınçlı bir gaz (Bölüm 2.2), aşağıdakileri içeren herhangi bir malzeme (veya karışım) anlamına gelir:
- Paketlemede 280 kPa (40,6 psia) mutlak basınç veya 20 ° C (68 ° F) ‘da daha fazla ve
- Bölüm 2.1 veya 2.3’ün tanımını karşılamıyor.
Sınıf 2.3: Zehirli Gazlar
Solunması halinde zehirli gaz, 20 ° C veya daha düşük bir gaz ve 101.3 kPa’lık bir basınç (101.3kPa’da (14.7 psi) 20 ° C veya daha az kaynama noktasına sahip olan bir malzeme) ve aşağıdakileri içerir:
- İnsanlara nakliye sırasında sağlığa tehlike oluşturacak kadar zehirli olduğu veya
- İnsan toksisitesi hakkında yeterli verinin olmaması durumunda, insanlarda toksik olduğu varsayılmaktadır, çünkü laboratuar hayvanları üzerinde test edildiğinde, 5000 ml / m3’den daha fazla olmayan bir LC50 değerine sahiptir.
Sınıf 3: Yanıcı Sıvılar
Yanıcı sıvılar parlama derecesi 60.5°C (141°F) den fazla olmayan, yada sıvı halde olup taşıma için ısıtılmış halde bulundurulan ve parlama derecesi 37.8°C (100°F) ve üzeri olan maddelerdir.
Sınıf 4: Yanıcı Katılar
Sınıf 4.1: Yanıcı Katılar
Alevlenebilir katılar, çabuk tutuşabilir katılar ve sürtünmeden dolayı yangına neden olabilen katılardır kendiliğinden tepkimeye giren maddeler ısısı sabit olmayan, oksijen (hava) katılımı olmadan da güçlü ekzotermik bozunmaya girme eğilimindedir.
Duyarlılığı azaltılmış katı patlayıcılar; patlayıcı özelliklerini azaltmak için su veya alkol ile ıslatılmış veya diğer maddelerle seyreltilmiş maddelerdir. Polimerleştirici maddeler, stabilizasyon olmadan, güçlü ekzotermik tepkimeye girerek, daha büyük moleküller oluşumuna yol açmaya veya taşımada karşılaşılan normal koşullarda polimer oluşumuna yol açmaya yatkın maddelerdir.
Sınıf 1’e dahil olan fakat etkinliği alınmış patlayıcılar veya üretici tarafından özellikle bu sınıfa dahil edilmiş maddelerdir.
Sınıf 4.2: Kendiliğinden Yanabilen Katılar
Kendiliğinden yanıcı malzeme piroforik bir malzemedir, hava ile temas ettiğinde ve enerji beslemesi olmadan kendiliğinden ısınan bir malzeme ile temas edildikten sonra beş dakika içerisinde tutuşabilen sıvı veya katı olan bir piroforik malzemedir.
Sınıf 4.3: Suyla Temas Ettiğinde Tehlike Arz Edenler
Su ile reaksiyona girerek, hava ile patlayıcı karışımlar oluşturmaya yatkın alevlenebilir gazlar açığa çıkartan maddeleri ve benzer maddeleri içeren nesneleri kapsar.
Sınıf 5: Oksitleyici Maddeler ve Organik Peroksitler
Sınıf 5.1: Oksitleyici Ajanlar
Kendileri yanıcı olsa da olmasa da, genellikle oksijen vererek başka malzemelerin yanmasına neden olan veya buna katkıda bulunan maddeleri kapsar. Bu tür maddeler, bir nesne içeriğinde bulunuyor olabilirler.
Sınıf 5.2: Organik Peroksitler
Organik peroksitler, iki değerlikli -O-O- yapısını içeren organik maddelerdir ve tek veya her iki hidrojen atomunun organik radikallerle yer değiştirmiş olduğu hidrojen peroksit türevleri olarak düşünülebilir. Bu sınıf maddeleri Isı kontrolü gerektiren ve ısı kontrolü gerektirmeyen maddeler olarak iki alt sınıfa ayrılır.
Sınıf 6: Zehirleyici ve Bulaşıcı Maddeler
Sınıf 6.1: Toksik (Zehirli) Maddeler
Bu maddeler; yutulduğunda, solunduğunda veya deriyle temasta ölüme veya ciddi yaralanmaya yol açan veya insan sağlığına zarar verebilen maddelerdir.
Sınıf 6.2: Mikrop Bulaştırıcı Maddeler
Sınıf 6.2 başlığı bulaşıcı maddeleri kapsar. IMDG code amaçları bakımından, bulaşıcı maddeler, patojen içerdiği bilinen ve içermesi beklenen maddelerdir. Patojenler, insanlarda ve hayvanlarda hastalığa neden olabilecek mikroorganizmalar (bakteriler, virüsler, riketsiya, parazitler, mantar dâhil) ve prionlar gibi diğer ajanlar olarak tanımlanır.
Sınıf 7: Radyoaktif Maddeler
Tehlikeli madde düzenlemeleri, radyoaktif maddeyi, hem aktivite konsantrasyonunun hem de toplam etkinliğin önceden belirlenmiş belirli değerleri aştığı radyonüklid içeren herhangi bir malzeme olarak tanımlar.
Sınıf 8: Aşındırıcı (Korozif) Maddeler
Aşındırıcı maddeler, kimyasal etkiyle cilde geri dönüşü olmayan bir hasara neden olacak ya da sızıntı durumunda diğer mallara veya taşıma araçlarına maddi olarak zarar verecek veya hatta tahrip edecek maddelerdir. Ayrıcı bu sınıf yalnızca suyun varlığında aşındırıcı sıvı oluşturan veya havanın doğal neminin varlığında aşındırıcı buhar veya sis üreten diğer maddeleri de kapsar.
Sınıf 9: Diğer Tehlikeli Maddeler
Nakliye sırasında bir tehlike arz eden ancak başka herhangi bir tehlike sınıfının tanımını karşılamayan maddelerdir.
Bu yazımızda tehlikeli madde nedir sorusuna cevap vermeye çalıştık. Sizler de tehlikeli madde taşımalarınızda bizlere Shipeedy.com ile üzerinden ulaşabilirsiniz.
Shipeedy.com
